Nếu muốn hiểu một đất nước, hãy nhìn những chiếc xe đang chạy trên đường. Ở Việt Nam, xe tải van không chỉ là câu chuyện về bánh xe và động cơ, đó còn là câu chuyện về khát vọng vươn lên, quá trình chuyển mình từ nghèo khó sang giàu có.
Từ chiếc Suzuki Carry chở theo ước mơ khởi nghiệp thập niên 90, qua Ford Ranger định nghĩa lại khái niệm xe bán tải cao cấp, cho đến VinFast EC Van mở ra tương lai xanh cuối năm 2025 – mỗi thế hệ xe tải van đều phản chiếu một giai đoạn lịch sử, một tầng cao khát vọng, một bước tiến trong hành trình hiện đại hóa đất nước.
Suzuki Carry chở giấc mơ khởi nghiệp của bao người
Thập niên 90, khi Việt Nam vừa mở cửa kinh tế, trên những con đường đất của các thành phố lớn, một chiếc xe nhỏ bé không mái che, không máy lạnh, sơn màu trắng đã trở thành biểu tượng của khát vọng làm giàu. Suzuki Carry, hay “Su cóc” như cách gọi thân mật của người Việt là bạn đồng hành trên con đường kiếm cơm đầy gian khó.
Với trọng tải khiêm tốn 500kg, Suzuki Carry có khả năng “nuốt” mọi loại địa hình từ đường nhựa phẳng lì đến đường đất sình lầy. Từ rau củ quả tươi lúc bình minh, vật liệu xây dựng nặng trĩu buổi trưa, cho đến quần áo dệt may khi chiều tà – “Su cóc” chưa than khóc bao giờ. Cả nhịp sống được chất đầy trên đó.
Câu chuyện của bác Năm là điển hình: “Năm 1998, tôi vay mượn đủ thứ mua chiếc Suzuki Carry. Sáng sáng 3 giờ, tôi chở trái cây về chợ đầu mối. Trưa chở hàng thuê. Chiều chở đồ cho cửa hàng. Chiếc xe đã nuôi sống cả gia đình, hai đứa con ăn học đến nơi đến chốn, một đứa lấy chồng Đài Loan”. Đó là câu chuyện của hàng nghìn, hàng vạn người Việt trong thời kỳ đổi mới.
Trong thời đại cơ hội kinh doanh xuất hiện như nấm sau mưa nhưng nguồn lực hạn hẹp, chiếc xe tải van Nhật Bản chính là cây đũa thần, định nghĩa cả một phân khúc: xe tải nhẹ, công cụ lao động, phương tiện sinh kế.
Cuộc cách mạng của Ford Ranger thập niên 2000
Bước vào những năm 2000, khi nền kinh tế bắt đầu cất cánh, một hiện tượng mới xuất hiện trên thị trường ô tô. Ford Ranger, thân hình cao ráo, cabin rộng rãi, mang đến một định nghĩa hoàn toàn khác về dòng xe bán tải.
Xe bán tải – nửa chở hàng, nửa chở người – bắt nguồn từ những năm đầu thế kỷ 20. Khi ấy, những chiếc xe đầu tiên được cải tạo thủ công, đơn giản bằng cách cưa đôi chiếc sedan để tạo ra không gian chở hàng phía sau. Đó là sự khởi đầu của phong cách thiết kế định hình nên cả một phân khúc vừa xe hơi, vừa xe chơi sau này.
Nếu “Su cóc” là công cụ lao động thuần túy, Ranger đập tan ranh giới giữa phương tiện thương mại và phương tiện cá nhân.
Tháng 06/2001, Ford Ranger ra mắt 2 phiên bản lắp ráp trong nước, khi đó là lựa chọn của nhà thầu xây dựng và nông trường sản xuất. Mười năm sau, Ford Ranger từng bước tạo dựng khái niệm “chơi bán tải” trong các hội nhóm. Đến 2016, Ford khai tử các dòng xe nhỏ, tập trung hoàn toàn vào SUV và bán tải trên quy mô toàn cầu.
10 năm tiếp theo, Ranger thống trị thị trường một cách áp đảo, luôn chiếm hơn 60% thị phần trước 5 đối thủ bán tải Nhật. Bán tải Ranger luôn được tái bản hàng triệu chiếc trên khắp thế giới mỗi năm.
VinFast EC Van: mảnh ghép cuối trong bức tranh toàn cảnh
Cuối năm 2025, VinFast EC Van – xe tải van thuần điện chính thức lăn bánh. Đây không phải động thái ngẫu nhiên hay chạy theo trào lưu, mà lẽ tất yếu trong chiến lược hoàn thiện hệ sinh thái ba nước cờ tỷ phú của VinFast.
Từ khi ra mắt các mẫu xe du lịch điện VF e34, VF 8, VF 9, đến xe bus điện phục vụ vận tải công cộng, VinFast đã nhìn thấy miếng bánh thị trường không chỉ dừng lại ở xe cá nhân. EC Van là mảnh ghép cuối, nhắm vào phân khúc vận tải thương mại đô thị – một thị trường khổng lồ với nhu cầu ngày càng cao về giải pháp xanh sạch.
Trong bối cảnh Hà Nội, TP.HCM đang thí điểm các khu vực hạn chế phương tiện xăng dầu, khuyến khích sử dụng xe điện để giảm ô nhiễm không khí, một chiếc xe tải van điện vừa là lựa chọn thân thiện môi trường, vừa trở thành lợi thế cạnh tranh. Các công ty logistics, dịch vụ giao hàng nhẹ, siêu thị điện máy, thậm chí các hộ kinh doanh nhỏ lẻ giờ đây có thể vận chuyển tự do trong nội thành mà không lo giờ cấm tải.
VinFast EC Van: giá 285 triệu
- Kích thước 3.767 x 1.680 x 1.790 mm
- Lòng thùng 1.470 x 1.450 x 1.220 mm
- Khoang hàng 2.600L, tải trọng 600 kg
- Cấu hình 2 chỗ ngồi, công suất 30 kW
- Quãng đường di chuyển 175 km/sạc
- Sạc nhanh trong 42 phút (10% – 70%)
- Phanh đĩa trước, phanh sau tang trống
- Phanh điện tử EBD, kiểm soát lực kéo
- Cửa sau mở lên kiểu xe du lịch
Nếu “Su cóc” là biểu tượng của nhà khởi nghiệp thời bao cấp chuyển sang kinh tế thị trường, Ranger đại diện giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, VinFast EC Van chính là hình ảnh của tương lai bền vững. Nó khép lại vòng tròn VinFast: từ xe du lịch phục vụ gia đình, xe bus phục vụ đại chúng, đến xe tải phục vụ sản xuất kinh doanh – tất cả đều điện hóa, tất cả đều Made in Vietnam.
Trong 12 cái tên làm nên sức sống cho ngành ô tô Việt, VinFast xếp thứ 12, nhưng là cái tên mãnh liệt tinh thần Việt Nam.
Với mạng lưới trạm sạc đang được VinFast mở rộng khắp cả nước, EC Van không phải đối mặt với rào cản lớn nhất của xe điện: quãng đường di chuyển. Xe càng chở nặng, pin càng hao nhanh. Nhưng nói gì nói, VinFast EC Van thuần điện chỉ phục vụ chuyên chở cho quãng đường ngắn trong đô thị đông đúc. Một chiếc xe tải van chạy xăng như Suzuki Eeco, Thaco, SRM linh hoạt đi được quãng đường dài, chạy xuyên tỉnh từ ngày đến đêm.
(Người viết bài thường xuyên chở café rang xay từ xưởng sản xuất ở Phan Thiết giao cho các quán ở Sài Gòn bằng xe van, mỗi tuần hai chuyến)
Xe van bất kỳ có chiều dài thùng từ 1 mét 90cm đều có thể hoán cải thành mobi-home di động, một lối chơi du mục đang được anh chị em trong giới đam mê xê dịch ủng hộ bằng cả hai tay hai chân. Cảm giác ngoài trời, nó lén lén, lút lút, không thể diễn tả bằng lời.
