Tại nhiều cung đường đô thị Sài Gòn, Hà Nội, Đà Lạt, Sapa…, âm thanh gầm rú đặc trưng của Porsche vẫn luôn là dấu ấn khó phai trong tâm thức. Thế nhưng, trong bức tranh xe điện toàn cầu đang vẽ lại tương lai ngành công nghiệp ô tô, phân khúc xe thể thao thuần điện hạng sang tại Việt Nam vẫn còn là trang giấy trắng chờ được lấp đầy. Giữa bối cảnh ấy, Porsche Taycan xuất hiện, đặt dấu bánh đầu tiên trên con đường điện hóa xe thể thao.
Lịch sử tiến hoá của Taycan từ xăng đến thuần điện
Porsche Taycan thuần điện khởi đầu không phải với tiếng gầm rú đặc trưng của động cơ boxer, mà với sự im lặng đầy ám ảnh của tầm nhìn mới. Trước khi Taycan xuất hiện, Porsche đã có hành trình dài với công nghệ hybrid, bắt đầu từ siêu xe 918 Spyder năm 2013 – một kiệt tác kết hợp giữa động cơ V8 truyền thống và hai mô-tơ điện, tạo nên tổng công suất 887 mã lực. Bạn không cần tưởng tượng thêm…
Hạt giống thực sự của Taycan được gieo vào năm 2015, khi Porsche công bố concept Mission E – một tuyên ngôn táo bạo về tương lai thuần điện. Đây không đơn thuần là phiên bản điện hóa của mẫu xe xăng sẵn có, mà là trang giấy trắng hoàn toàn mới – trả lời cho câu hỏi: “Làm thế nào tạo ra một chiếc Porsche thuần điện vẫn mang ADN Porsche thuần chất?”
Quá trình chuyển đổi từ xăng sang điện của Taycan không phải bước nhảy đột ngột mà là cuộc tiến hóa có điểm rơi. Porsche đã khôn ngoan khi không vội vã bước vào thị trường xe điện mà dành nhiều thời gian nghiên cứu, thử nghiệm và hoàn thiện. Từ Mission E đến Taycan sản xuất năm 2019, Porsche đã dành bốn năm để đảm bảo chiếc xe thuần điện đầu tiên của họ vượt qua kỳ vọng của người hâm mộ thương hiệu.
Ngày 21 tháng 11 năm 2019, hai huyền thoại Porsche và Star Wars hợp tác tại buổi ra mắt dòng xe thuần điện Taycan của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương diễn ra tại Singapore, trước khi dòng xe được chính thức giới thiệu tại từng thị trường vào năm 2020. Một buổi trình diễn ngoạn mục của các thiết bị bay là tâm điểm của sự kiện với chủ đề “Tinh thần nguyên bản, năng lượng đột phá” cho thấy Porsche đã sẵn sàng định nghĩa lại di sản của mình trong kỷ nguyên mới.
Cách Porsche xử lý công nghệ khi làm xe thuần điện
Chuyển đổi từ động cơ đốt trong sang động cơ điện đối với Porsche giống nghệ sĩ piano cổ điển chuyển sang nhạc điện tử – thách thức là làm thế nào giữ lại bản sắc nghệ thuật trong khi áp dụng phương tiện biểu đạt hoàn toàn mới.
Đầu tiên, hệ thống điện áp 800V – gấp đôi so với hầu hết các xe điện khác trên thị trường. Đây là trái tim của “cảm giác Porsche” trong kỷ nguyên điện tử. Hệ thống này cho phép Taycan sạc tốc độ từ 5% lên 80% chỉ trong 22 phút, và quan trọng nhất, mang lại hiệu suất ổn định – một đặc tính vốn là thương hiệu của Porsche từ thời huyền thoại 911.
Porsche cũng phát triển hệ thống hai tốc độ độc đáo cho mô-tơ phía sau. Tỷ số truyền thứ nhất ngắn mang lại khả năng tăng tốc bùng nổ từ vạch xuất phát, trong khi tỷ số truyền thứ hai dài hơn tối ưu hiệu quả và phạm vi hoạt động ở tốc độ cao. Đây là minh chứng cho thấy Porsche áp dụng công nghệ điện theo triết lý hiệu suất riêng.
Về khung gầm, Porsche dư thừa kinh nghiệm trong việc cân bằng yếu tố thoải mái và giá trị hiệu suất. Hệ thống treo khí nén thích ứng, công nghệ quản lý thân xe chủ động (PASM) đảm bảo Taycan vẫn mang lại cảm giác lái đặc trưng của Porsche, bất kể địa hình hay điều kiện đường. Thậm chí việc đặt pin ở sàn xe – một thiết kế phổ biến trong xe điện – cũng được Porsche tinh chỉnh để tạo ra trọng tâm thấp nhưng vẫn duy trì tư thế ngồi thể thao đặc trưng của thương hiệu. Porsche Cayenne bán chạy nhất Việt Nam là một ví dụ.
Cách Porsche tái tạo âm thanh trong kỷ nguyên im lặng
Khi một thương hiệu mà danh tiếng gắn liền với âm thanh động cơ như Porsche chuyển sang xe điện, họ đối mặt với thách thức lớn: làm thế nào giữ lại “linh hồn âm thanh” – một phần không thể thiếu trong trải nghiệm cảm xúc của người lái Porsche?
Giải pháp: Porsche đi đến quyết định táo bạo nhất trong ngành công nghiệp xe điện: thay vì cố gắng mô phỏng âm thanh của động cơ đốt trong ( giải pháp nhiều nhà sản xuất khác áp dụng), họ quyết định sáng tạo ngôn ngữ âm thanh hoàn toàn mới – một “tiếng nói” xứng đáng cho Taycan, nhưng vẫn mang DNA âm thanh của Porsche.
Trong cuộc phỏng vấn hiếm hoi, Manfred Harrer (hiện đã về Hyundai) người đứng đầu bộ phận động cơ của Porsche từng chia sẻ: “Chúng tôi không muốn giả vờ rằng Taycan là chiếc xe xăng. Chúng tôi muốn tạo ra bản sắc âm thanh riêng biệt, nhưng mang đặc tính của một chiếc Porsche.” Đây là định hướng chiến lược cho dự án “Porsche Electric Sport Sound” (PESS).
Để làm được điều này, Porsche tập hợp một đội ngũ gồm kỹ sư âm thanh, nhạc sĩ, chuyên gia tâm lý học âm nhạc. Họ nghiên cứu hàng trăm giờ ghi âm từ các động cơ Porsche khác nhau – từ tiếng gầm gừ trầm đục của động cơ boxer 911 cổ điển đến tiếng rít cao vút của Panamera Turbo. Mục tiêu không phải sao chép những âm thanh này, mà hiểu được “DNA âm thanh” của chúng – những đặc tính về tần số, nhịp điệu và âm sắc nào khiến chúng “nghe như một chiếc Porsche” từ mọi vị trí ngồi.
Sau đó, nhóm nghiên cứu kết hợp những hiểu biết này với âm thanh tự nhiên của động cơ điện và hệ thống truyền động để tạo ra bản giao hưởng điện tử hoàn toàn mới. Không như nhiều hệ thống âm thanh nhân tạo khác chỉ đơn thuần phát ra âm thanh từ loa, PESS thực sự kết nối với hành vi thực tế của hệ thống truyền động. Khi người lái nhấn ga, âm thanh phản ứng theo thời gian thực với đầu vào của bàn đạp, tốc độ động cơ và mức độ mô-men xoắn – tạo ra trải nghiệm âm thanh hữu cơ mà không cảm thấy giả tạo hay phân tách.
Kết quả là kiểu âm thanh riêng biệt khó có thể mô tả bằng văn bản – một dạng âm sắc kết hợp giữa tiếng gầm gừ trầm đục với tiếng rít điện tử cao tần, tạo nên cảm giác vừa quen thuộc vừa tương lai. Ở tốc độ thấp, âm thanh không quá rõ ràng; nhưng khi người lái đạp ga sâu hơn, âm lượng và cường độ tăng lên cùng với một loạt biến thể tần số tạo nên cảm giác gần như chính xác về sức mạnh và tốc độ.
Điều thú vị là Porsche cho phép người dùng chọn lựa: PESS tiêu chuẩn trên phiên bản Turbo và Turbo S, tùy chọn trên các phiên bản thấp hơn, và có thể tắt hoàn toàn nếu người lái muốn tận hưởng sự yên tĩnh của di chuyển thuần điện. Porsche quá hiểu đối với một số người, im lặng là sang trọng, trong khi đối với người khác, âm thanh là một phần thiết yếu của trải nghiệm thể thao.
Porsche đã dành gần hai năm để hoàn thiện hệ thống âm thanh này, với nhiều phiên bản thử nghiệm được phát triển và loại bỏ trước khi đạt đến phiên bản cuối cùng. Hans-Jürgen Wöhler, người đứng đầu dòng sản phẩm Taycan, từng thừa nhận: “Âm thanh có lẽ là yếu tố gây tranh cãi nhất trong quá trình phát triển Taycan. Chúng tôi đã cãi nhau, thậm chí la hét về âm thanh, vì nó là vấn đề cực kỳ chủ quan và cảm xúc”.
Đối với người yêu thích âm thanh động cơ truyền thống, Porsche còn cung cấp một giải pháp độc đáo hơn nữa: hệ thống loa bên ngoài tùy chọn, mô phỏng tiếng “pô” truyền thống của Porsche nhưng với đặc tính âm thanh phù hợp với động cơ điện. Tuỳ chọn này vừa tạo ra trải nghiệm thú vị cho người lái vừa có tác dụng cảnh báo người đi bộ về sự xuất hiện của chiếc xe – một vấn đề an toàn quan trọng đối với xe điện vốn quá yên tĩnh ở tốc độ thấp.
Mối liên hệ giữa Porsche Taycan điện và Audi RS e-tron
Như một cặp anh em sinh đôi cùng chia sẻ DNA nhưng phát triển theo hai cá tính riêng biệt, Porsche Taycan và Audi RS e-tron GT đều sử dụng nền tảng J1 do Porsche phát triển – kiến trúc 800V tiên tiến được thiết kế đặc biệt cho xe điện hiệu suất cao.
Taycan, với động cơ điện hai tốc độ và hệ thống quản lý nhiệt tỉ mỉ, hướng tới hiệu suất thuần túy – một chiếc xe điện thể thao được tạo ra cho đường đua. Trong khi Audi RS e-tron GT, mặc dù chia sẻ 40% bộ phận kỹ thuật quan trọng, lại được tinh chỉnh hướng tới vẻ đẹp sang trọng thể thao cho nhu cầu di chuyển hàng ngày.
Sự khác biệt thể hiện rõ trong cách thiết lập khung gầm. Taycan được tinh chỉnh để mang lại phản hồi trực tiếp và chính xác, thậm chí đôi khi dao động trên đường xấu. Ngược lại, Audi RS e-tron GT, dù vẫn cực kỳ mạnh với công suất 600 mã lực lại mang đến sự cân bằng tốt hơn giữa hiệu suất và thoải mái hàng ngày – một đặc tính rất Audi.
Về mặt thẩm mỹ, cả hai xe đều có dáng vẻ dài đòn, chiều cao thấp đặc trưng của dòng xe thể thao thượng hạng. Tuy nhiên, trong khi Taycan thể hiện ngôn ngữ thiết kế sắc sảo và năng động của Porsche, RS e-tron GT mang vẻ đẹp thanh lịch hiện đại đặc trưng Audi.
Dù có khác biệt, cả Porsche Taycan và Audi RS e-tron GT đều đại diện cho thời khắc chung trong lịch sử của Tập đoàn Volkswagen – những thương hiệu hàng đầu chấp nhận tương lai điện tử không phải vì áp lực đồng trang lứa mà để tiếp tục nâng cao trải nghiệm lái xe.
Lên một tầm Porsche mới. Taycan khiến điện trở nên hấp dẫn hơn, hiệu suất ấn tượng hơn, sự phi thường thậm chí còn hoang đường hơn.
