Trong bối cảnh đô thị (Châu Âu) ngày càng phát triển với mật độ dân số cao bên cạnh những thách thức về giao thông và khí thải, nhu cầu về dòng xe siêu nhỏ ngày càng trở nên thiết yếu. Khởi nguồn cho trào lưu này chính là mẫu xe Isetta định danh Italy từ thập niên 1950 – một biểu tượng được ghi nhận trong bảo tàng lịch sử ô tô.
Xe siêu nhỏ nhà BMW
Có câu nói “Nhu cầu thực sự là mẹ của phát minh“. Isetta xuất hiện bất ngờ vào năm 1954 tại triển lãm ô tô Turin, Italy với kích thước cực kỳ nhỏ gọn: dài 2,29 mét, rộng 1,37 mét, hình quả trứng, trọng lượng chỉ tầm 350 kg. Sự nhỏ bé với nét quyến rũ giản dị giúp Isetta dễ dàng len lỏi trong những con phố chật hẹp mà vẫn đem lại sự tiện nghi cho người sử dụng.
Điểm độc đáo của Isetta nằm ở cửa đặt phía trước. Người ta nói nó giống chiếc tủ lạnh (vì nhà sản xuất Isetta rất có kinh nghiệm sản xuất tủ lạnh) cũng không sai, bởi cửa xe cũng được mở ra hệt như cách mở tủ lạnh. Kiểu dáng thiết kế này sau đó trở thành đặc điểm biểu tượng của microcar.
Thiết kế 2 chỗ ngồi, 3 bánh (về sau được cải tiến thành 4 bánh để chống lật) các chi tiết tối giản đã làm nên sức hút khó cưỡng cho mẫu xe. BMW ngay lập tức nhìn thấy tiềm năng lớn và mua lại bản quyền phát triển Isetta năm 1955, tinh chỉnh khung gầm và động cơ, biến nó thành một trong những dòng xe biểu tượng của BMW trong 8 năm sau đó.
Khi người Đức nghĩ về những năm 1950, một số hình ảnh mang tính biểu tượng nhất hiện lên trong tâm trí họ là những người phụ nữ mặc váy lót bồng bềnh, phòng khách có bàn hình quả thận và chiếc xe bong bóng Isetta của BMW chạy trên đường phố nước Đức sau chiến tranh.
Sự kết hợp giữa kỹ thuật đỉnh cao Đức và thiết kế đậm nét Italy mang đến một phiên bản BMW Isetta bong bóng, phù hợp nhu cầu di chuyển cá nhân vào thời kỳ hậu chiến tranh khi nhiên liệu còn hạn chế, sự tiện lợi được đặt lên hàng đầu. Cầm lái BMW Isetta công suất 13 mã lực, bạn chỉ có một chế độ lái duy nhất – lái hết cỡ! Mặc dù đã ngừng sản xuất từ năm 1962, Isetta vẫn được xem là viên ngọc cổ điển trong lịch sử BMW.
Xe siêu nhỏ thuần điện
Trải qua nhiều thập kỷ biến động, dòng xe siêu nhỏ dần biến mất khỏi Châu Âu vì không còn hợp thời, nhưng tiếp tục phát triển rực rỡ tại Nhật Bản với tên gọi kei car. Nhắc lại một chút, sau khi kết thúc thế chiến thứ 2, Nhật Bản ngay lập tức lên kế hoạch hồi sinh đất nước bằng tinh thần samurai: hero hoặc zero. Các tập đoàn công nghiệp nặng được tái cấu trúc, trong đó ngành công nghiệp luyện kim, sắt thép, ô tô, kim khí điện máy được chọn làm mũi nhọn để (một lần nữa) khoan thủng thế giới. Từ thời điểm này, slogan đất nước “Made in Japan” được thổi bay phấp phới tại mọi quốc gia. Bên dưới là Suraru 360, có thể đại diện cho dòng xe siêu nhỏ Nhật Bản trong thập niên 60.
Làn sóng xe siêu nhỏ quay trở lại từ năm 2020 khi các nhà sản xuất Châu Âu hướng đến phát triển xe điện cho phân khúc siêu nhỏ. (Trước đó vài năm, Wuling Mini mới là mẫu xe thuần điện khuấy đảo thị trường xe siêu nhỏ tại đất nước Trung Hoa Anh Hùng trong thời đại điện hoá)
Điển hình là mẫu Citroen Ami – chiếc xe điện siêu nhỏ ra mắt chính thức tại Châu Âu năm 2020 (đã từng ship đến Việt Nam). Citroen Ami sở hữu thiết kế cực kỳ gọn với chiều dài 2,4 mét, phù hợp di chuyển trong đô thị với khả năng quay đầu linh hoạt. Xe giới hạn 2 chỗ ngồi, trọng lượng nhẹ, tiêu thụ năng lượng thấp, thích hợp với quãng đường ngắn trong thành phố. Ami cũng không đòi hỏi giấy phép lái xe ô tô đối với một số đối tượng, làm tăng thêm tính tiện dụng cho những người không có bằng lái.
Tiếp nối thành công của Citroen Ami, Microlino – chiếc xe siêu nhỏ đến từ Thụy Sĩ – đã tạo nên cơn sốt mới trong phân khúc này. Microlino (dài 2m52, rộng 1m47, cao 1m50, trọng lượng ~500 kg) lấy cảm hứng trực tiếp từ Isetta huyền thoại, tái hiện lại kiểu dáng có 1-không-hai với cửa mở phía trước nhưng trang bị động cơ điện, 4 tiếng sạc đầy. Mời bạn lên xe trải nghiệm thử. Cũng zui 😂
Khi nào về Việt Nam?
Khi nhìn vào dòng xe siêu nhỏ, có thể nhận thấy một đặc điểm chung là kiểu dáng tròn tròn độc đáo, giới hạn 2 chỗ ngồi và thậm chí còn nhỏ hơn những chiếc kei car biểu tượng của Nhật – vốn đã nổi tiếng với sự nhỏ gọn nhưng vẫn đầy đủ tiện nghi.
Kei car Nhật có chiều dài dao động từ 3 đến 3,4 mét, trong khi các mẫu xe siêu nhỏ như Citroen Ami hay Microlino chỉ dài 2,5 mét. Điều này tạo nên trải nghiệm khác biệt, khi chiếc xe dễ dàng đậu đỗ trong không gian cực kỳ hạn chế, di chuyển linh hoạt trong khu vực đô thị đông đúc.
Nếu những mẫu xe siêu nhỏ này có cơ hội xuất hiện chính hãng tại thị trường Việt Nam, chắc chắn chúng sẽ trở thành món đồ chơi đắt giá và độc đáo dành cho người giàu muốn thu hút đám đông, làm vui lòng người bên ngoài hơn trải nghiệm lái của người ngồi bên trong.
Tại Việt Nam, sau thời gian tạo sóng ngắn hạn, Wuling Mini đã tắt đài. VinFast VF3 không phải siêu xe nhưng dễ siêu lòng, là mẫu xe nhỏ duy nhất có chỗ đứng chỗ đậu, trong khi Suzuki Jimny vẫn đang lạc nhịp giữa bản giao hưởng đa thanh của đời sống đô thị. Xe siêu nhỏ trong tâm trí người Việt, vẫn là chiếc xe chỉ chạy quẩn quanh trong sân golf, resort.
