Trong thế giới công nghệ, có những hành trình tiến hóa diễn ra từng bước như ngày tháng trên tờ lịch, và đôi khi có những bước đại nhảy vọt gây chấn động như Chat GPT bạn đã biết. Kia Sorento PHEV hiện thân cho cả hai quá trình này – phát triển từ di sản công nghệ động cơ đốt trong, nhưng đã vươn mình qua ranh giới để chạm đến tương lai điện hóa.
Thuở sơ khai 2002: những trái tim đốt trong đầu tiên
Khi Kia Sorento xuất hiện vào năm 2002 tại thị trường Bắc Mỹ, cũng như mọi chiếc xe thời đó, nó mang khối động cơ đốt trong truyền thống – trái tim cơ học đơn giản, hít thở khí trời, phun xăng gián tiếp. Âm thanh trầm đục khi khởi động, tiếng gầm rú khi tăng tốc – là ngôn ngữ giao tiếp đặc trưng của thời kỳ này.
Sang thế hệ hai (2009), Sorento chuyển mình với động cơ 2.4 Theta công nghệ phun xăng trực tiếp (GDI) – dấu hiệu cho thấy Kia bắt đầu hành trình tìm kiếm sự cân bằng giữa sức mạnh và hiệu quả. Đây là thời kỳ mỗi chi tiết trong buồng đốt, mỗi góc phun nhiên liệu đều được tính toán để tối ưu hóa quá trình đốt cháy nhiên liệu.
Năm 2016 đánh dấu bước ngoặt với sự ra đời của dòng động cơ Smartstream – thế hệ động cơ đốt trong hoàn toàn mới của Kia (và Hyundai). Smartstream 2.5L trên Sorento thế hệ thứ tư (2020) trang bị công nghệ van biến thiên liên tục CVVD (Continuously Variable Valve Duration) – cho phép điều chỉnh cùng lúc thời điểm & thời gian mở van – đạt được sự cân bằng giữa công suất và hiệu suất tiêu hao nhiên liệu.
Khói xăng gây ô nhiễm. Kia bắt đầu lắng nghe. Lắng nghe tiếng thì thầm của mặt đất, tiếng thở dài của bầu trời. Kỷ nguyên hybrid như nhịp cầu nối – không phải cuộc cách mạng đột ngột mà sự chuyển đổi từ tốn.
Bước chuyển hybrid: cuộc hội ngộ hai nguồn sức mạnh
Sorento Hybrid xuất hiện như bước tiến tất yếu trong hành trình tiến hóa. Trang bị động cơ 1.6L GDi Smartstream kết hợp mô-tơ điện 44.2kW và pin 1.49kWh, sản sinh tổng công suất 227 mã lực, mô-men xoắn 350Nm – con số ấn tượng nhưng không phải là điều đáng chú ý.
Điều đáng chú ý nằm ở cách hai nguồn năng lượng giao tiếp với nhau. Được điều phối bởi bộ não điện tử HSG (Hybrid Starter Generator), sự chuyển đổi giữa động cơ xăng và mô-tơ điện diễn ra như dòng chảy giữa hai con sông hợp lưu. Ở vận tốc thấp, mô-tơ điện nắm quyền kiểm soát với mô-men xoắn tức thì, tạo cảm giác phấn khích mà không động cơ xăng nào có thể sánh được. Khi cần bung sức mạnh bền bỉ ở tốc độ cao, động cơ xăng dẫn lối hành trình.
Sorento PHEV: chạy thuần điện 50km không cần đổ xăng
Vẫn trung thành với động cơ 1.6L Smartstream làm nền tảng, kết hợp mô-tơ điện 66.9kW mạnh mẽ, bộ pin 13.8kWh, công suất hệ thống đạt 261 mã lực, những con số này không thể hiện hết vẻ đẹp của công nghệ PHEV. Điểm khác biệt nằm ở khả năng di chuyển thuần điện 50km – đủ biến những chuyến đi hàng ngày trở thành trải nghiệm không cây xăng, không phát thải, không tiếng ồn.
Hành trình phát triển động cơ của Kia dĩ nhiên không dừng lại ở Sorento. Mẫu sedan nhỏ hơn, Kia EV6 – phát triển trên nền tảng E-GMP (Electric-Global Modular Platform) chuyên dụng cho xe điện, mang kiến trúc điện 800V siêu khủng – công nghệ chỉ xuất hiện trên những siêu xe điện như Porsche Taycan, cho phép EV6 sạc siêu nhanh từ 10% đến 80% trong 18 phút với trạm sạc DC 350kW – xóa bỏ nỗi lo về thời gian chết khi sạc pin (chưa áp dụng tại Việt Nam).
Trên Kia Sorento, hệ khung gầm New Life Platform giảm 5,6% trọng lượng, độ bền kéo tăng 4% so với Sorento thế hệ trước. Thân vỏ bổ sung sung thép cường lực cao, gia cố các điểm tiếp xúc truyền lực giúp khoang hành khách phân tán lực khi va chạm, bảo đảm an toàn cao hơn cho hành khách. Đó cũng là một trong rất nhiều lý do đưa Kia Sorento trở thành mẫu xe top 1 phân khúc SUV gia đình tại Hàn Quốc trong nửa thập kỷ.
Sự khác biệt trong vận hành: Xăng – Hybrid – PHEV
Theo thống kê nội bộ của Suốt Ngày XE, 95% người Việt chạy xe xăng dầu, 3,5% xe điện, 1% xe hybrid, PHEV quá nhỏ chưa đủ hiện số.
Động cơ xăng: ranh giới rõ ràng
Trên cao tốc, động cơ xăng truyền thống như Smartstream 2.5L của Sorento thể hiện sức mạnh tuyến tính. Khi nhấn ga, có một khoảng trễ nhỏ trước khi hộp số chuyển về số thấp hơn, tăng tốc độ động cơ và giải phóng công suất. Đây là quy luật vật lý đơn giản: công suất tỷ lệ thuận với tốc độ động cơ (rpm) trong phạm vi nhất định.
Ở tốc độ đều 100km/h, động cơ xăng hoạt động ở khoảng 1.800-2.200rpm. Khi cần vượt xe, người lái nhấn mạnh chân ga, chờ hộp số chuyển số (khoảng 0.5-0.8 giây), sau đó cảm nhận lực đẩy tăng lên khi động cơ hoạt động ở dải 3.000-4.500rpm.
Hiện tượng “turbo lag” – khoảng trễ nhỏ trước khi turbo tăng áp đạt đủ áp suất để bơm thêm không khí vào buồng đốt đôi khi xuất hiện tuỳ thuộc vào trình độ lái xe. Đây là điểm cố hữu của động cơ tăng áp, tạo ra cảm giác “bước” khi tăng tốc từ trạng thái ổn định.
Hybrid: sự mượt mà của hệ thống kép
Với Sorento Hybrid, trải nghiệm lái xe trên cao tốc có sự khác biệt dễ nhận biết. Ở tốc độ đều 100km/h, động cơ xăng vẫn là nguồn sức mạnh chính, mô-tơ điện 44.2kW luôn chờ đợi, sẵn sàng bắn phá khi cần (tương tự máy bắn tốc độ của mấy anh).
Khi nhấn nhẹ chân ga, hệ thống HSG (Hybrid Starter Generator) kích hoạt mô-tơ điện, tạo ra phản ứng tức thì – gần như không có độ trễ. Mô-men xoắn điện được cung cấp ngay lập tức trong khi động cơ xăng và turbo đang “thức giấc”, tạo cảm giác liền mạch, mượt mà hơn hẳn so với động cơ xăng thuần túy.
Hiện tượng đặc biệt trên hybrid là khả năng “lấp đầy khoảng trống mô-men” (torque fill) – mô-tơ điện bù đắp cho khoảng trễ khi động cơ xăng đang tăng tốc độ, hoặc turbo đang tích áp. Trong tình huống cần chuyển làn, khi cả hai nguồn năng lượng cùng hoạt động hết công suất, Sorento Hybrid tạo ra cú bứt tốc mạnh mẽ tức thì – thứ cảm giác động cơ xăng không có cửa so, cho dù Honda Civic Type R.
Xem hết clip Xe Vui Việt Nam trải nghiệm lái Kia Sorento bản hybrid trên cao tốc Long Thành – Dầu Giây, cảm thấy chiếc xe rất cuốn. Đừng quan trọng hình thumb, bởi bạn này chỉ điêu luyện lái xe, thực tập sinh mảng design :))
PHEV: đỉnh cao của sự kết hợp xăng điện
Sorento PHEV (cao hơn bản hybrid 200 triệu) mang đến trải nghiệm lái ngon hơn nữa, khi so với phiên bản hybrid. Trong chế độ EV, Sorento PHEV di chuyển hoàn toàn bằng điện với mô-tơ 66.9kW đủ mạnh để duy trì tốc độ 120km/h.
Chế độ Sport thường được sử dụng trên cao tốc – bộ não TMED (Transmission-Mounted Electric Device) liên tục tính toán để xác định nguồn năng lượng tối ưu. Quá trình chuyển đổi giữa điện và xăng diễn ra vô hình, vô thanh. Khi cần tăng tốc bất ngờ, bạn nhấn bàn đạp, PHEV kích hoạt cùng lúc hai nguồn năng lượng, Kia Sorento đưa bạn cưỡi mây, lướt gió.
Bên dưới là một số đặc điểm cơ bản về động cơ, giúp anh chị em lái mới trong cộng đồng Suốt Ngày XE tham khảo trước khi tìm thấy chiếc xe vừa lòng, hả dạ.
Động cơ hút khí tự nhiên: Không khí được nạp vào buồng đốt hoàn toàn nhờ vào sự chênh lệch áp suất tự nhiên giữa bên ngoài và bên trong động cơ, không bổ sung thêm bất kỳ thiết bị nào. Đây là dạng động cơ lành nhất, phổ biến nhất, dễ bảo trì sửa chữa nhất. Như kiểu gái quê chưa bị đô thị hoá, dễ dạy dễ sống, một dạ hai vâng, cơm bưng nước rót.
Động cơ tăng áp: Turbocharger nén không khí trước khi đưa vào buồng đốt, tạo ra năng lượng lớn hơn so với dung tích động cơ. Công nghệ này giúp các động cơ nhỏ có thể sản sinh công suất lớn, tiết kiệm nhiên liệu và không gian khoang máy. Trên những mẫu xe cỏ, turbo chỉ là gia vị nêm nếm, người lái hiếm khi cảm nhận được.
Động cơ siêu nạp: Không giống turbo sử dụng khí thải để quay, siêu nạp truyền động trực tiếp từ động cơ, mang lại phản ứng nhanh hơn và năng lượng liên tục. Âm thanh uy lực, bùng nổ ngay từ những vòng tua thấp, tạo nên trải nghiệm lái nhiều người xác nhận gần như hoàn hảo.
Động cơ hybrid PHEV: Bổ sung sức mạnh vận hành vào 3 thời điểm: ngay khi xe bắt đầu lăn bánh, lúc cần tăng tốc vượt xe chuyển làn, và khi xe duy trì vận tốc cố định. Khi trang bị PHEV như Sorento hay Volvo XC60 Recharge, xe có thể chạy thuần điện từ 50km đến 100km.
❉ ❉ ❉
Muốn trồng hoa hậu Lexus LS 500, nhà phải có sẵn chậu to. Chiếc xe trang bị công nghệ càng cao, chi phí nâng niu bảo dưỡng càng lớn. Có thể nói, PHEV là công nghệ lai 3-trong-1 cực kỳ phức tạp: xăng, pin & động cơ điện. Hiện tại, ngay cả các anh thợ cao tay trong xưởng dịch vụ của hãng vẫn chưa có thuốc điều trị các bệnh liên quan trực tiếp đến hybrid và PHEV.
